تعیین ظرفیتِ تحمل و ردپای اکولوژیکی در مقصدهای طبیعت‌گردی (مورد شناسی: دریاچة زریوار)

Authors

  • دکتر اسماعیل قادری استادیار گروه مدیریت گردشگری دانشگاه علامه طباطبایی
  • دکتر محمود ضیایی دانشیار گروه مدیریت گردشگری دانشگاه علامه طباطبایی
  • ساسان احمدی کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

توسعة روزافزون گردشگری و افزایش تعداد گردشگران در طی دهه‌های گذشته، پیامدهای جبران‌ناپذیری را برای مقصدهای گردشگری به‌دنبال داشته است. در این میان، مقصدهای طبیعت‌گردی به‌دلیلِ ماهیت شکننده و توجه زیاد گردشگران، بیش از جاذبه‌های دیگر آسیب دیده‌اند. این موضوع توجه مدیران و مسئولان را به مدیریت بازدید‌کنندگان و کاهش اثرات ناشی از این بازدید‌ها جلب کرده است. در سال‌های اخیر‌، تکنیک‌های مختلفی در‌جهتِ مدیریت اثرات بازدید‌کنندگان ارائه شده که یکی از این ابزارها «ظرفیتِ تحمل» ‌است. تاکنون به‌منظورِ تعیین ظرفیتِ تحمل جاذبه‌های گردشگری، روش‌های مختلفی ارائه شده است. یکی از این روش‌ها، روش «ردپای اکولوژیکی» است. این روش میزان استفاده از منابع و همچنین تولید مواد زائد را برحسبِ پهنه‌های زمین و آب موردِ‌نیاز نشان می‌دهد و در‌حالِ‌حاضر به‌صورتِ گسترده، به‌منظورِ سنجش پایداری حوزه‌های مختلف، موردِ استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق با استفاده از مدل ردپای اکولوژیکی، ظرفیتِ تحمل اکولوژیکیِ «دریاچة زریوار» محاسبه شده است. در این روش ابتدا ردپای اکولوژیکی فعالیت‌های مصرفی گردشگران در پنچ گروه محاسبه و ردپای اکولولوژیکی هر‌یک از فعالیت‌های مصرفی در انواع مختلف زمین تعیین شده است. در مرحلة بعد، ظرفیتِ زیستی محاسبه‌شده با ردپای اکولوژیکی مقایسه شد‌ و در‌نهایت با تعیین سطح ایمنی اکولوژیکیِ دریاچة زریوار، ظرفیتِ تحمل دریاچه در سطوح مختلف ایمنی مشخص شد. بر‌اساس محاسبات انجام‌شده، سرانة ردپای اکولوژیکی بازدید‌کنندگان دریاچة زریوار در سال 1393 که تعداد ‌آن‌ها مطابق با برآوردهای انجام‌گرفته حدود 860000 نفر ‌است، 0.0148321 هکتار جهانی و سرانة ظرفیتِ زیستی نیز 0.0170915 هکتار جهانی ‌است. هر‌چند که ظرفیتِ زیستی دریاچه از ردپای گردشگران بیشتر است؛ اما به این ‌دلیل که شاخص ایمنی اکولوژیکی دریاچه حدود 0.86 ‌است، دریاچه در سطحِ ایمنیِ 3 و وضعیت ضعیف قرار دارد. محاسبات نشان می‌دهد چناچه تعداد بازدید‌کنندگان بین 500000 تا 800000 نفر باشد، وضعیت دریاچه مناسب و در سطح ایمنی 2 قرار خواهد گرفت و چناچه تعداد بازدید‌کنندگان کمتر از 500000 نفر باشد، وضعیت دریاچه خوب و در سطح ایمنی 1 قرار خواهد گرفت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین پایداری اکولوژیکی حوضه آبخیز کال‎شور با کاربرد ردپای اکولوژیکی

افزایش سطح گازهای گلخانه‎ای، تخریب محیط‎زیست و جنگل‎زدایی به همراه کاهش ظرفیت زیستی کره‎زمین جهت پاسخ‎دهی به نیازهای بشر از مهم‌ترین نگرانی‌ها در سطح جهانی به شمار می‌رود. در این پژوهش با استفاده از مفهوم ردپای اکولوژیک، پایداری حوزه آبخیز کال‎شور واقع در شهرستان سبزوار مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که کل ردپای اکولوژیک حوزه برابر با 1076337 هکتار است و با مد نظر قرار دا...

full text

تعیین ردپای اکولوژیکی در نواحی شهری پرتراکم و بلندمرتبه (نمونة مورد مطالعه:محلة الهیه تهران)

هدف این تحقیق، ارزیابی آثارمحیط زیستی افزایش تراکم جمعیتی و ساخت و سازهای شهری، بخصوص بلند مرتبه سازی در نواحی و محله‌های شهری است. نمونة مورد مطالعه این تحقیق، محلة الهیه یکی از معروف‌ترین نواحی توسعة ساختمان‌های بلند در شهر تهران است. ابتدا مقایسه روند تغییرات کاربری‌های محلة الهیه نشان داد که در فاصلة سالهای 1358 و 1384 اراضی ساخته شده در حدود 5/2 برابر افزایش و متعاقبأ زمینهای سبز و باز به ...

full text

ارزیابی ظرفیت تحمل اکولوژیکی توسعۀ سکونتگاهی در شهر سمنان

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ظرفیت تحمل اکولوژیکی توسعۀ سکونتگاهی در شهر سمنان اجرا گردیده است. رویکرد پژوهش، کاربردی و روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی بود. داده‌های تحقیق با استفاده از روش اسنادی، جمع‌آوری گردید. نتایج محاسبات نشان دادند که ظرفیت تحمل منابع زمین و آب به ترتیب در شهر سمنان برابر 960091/0 و 003529/0 بوده و از حد خارج شده است. پیش­­بینی جمعیت در سال­­های آینده نیز بیانگر این است که ظرف...

full text

سهم منابع طبیعی و انسان‌ساخت در توزیع عناصر سنگین در رسوب مغزی در دریاچة زریوار

نمونه‌های رسوب مغزی می‌تواند اطلاعات جامعی را در مورد محیط‌های آبی در اختیار قرار دهد. میزان رسوبگذاری، تغییرات شرایط آب و هوایی در دوران‌های مختلف و غلظت عناصر سنگین از جمله مهم‌ترین مطالعات رسوبات مغزی به شمار می‌آیند. در این تحقیق با هدف بررسی آلودگی فلزات سنگین، یک نمونه مغزی به طول 70 سانتیمتر از مرکز دریاچة زریوار در جوار شهر مریوان واقع در استان کردستان برداشت شد. نمونة مغزی پس از برش تو...

full text

سهم منابع طبیعی و انسان ساخت در توزیع عناصر سنگین در رسوب مغزی در دریاچة زریوار

نمونه های رسوب مغزی می تواند اطلاعات جامعی را در مورد محیط های آبی در اختیار قرار دهد. میزان رسوبگذاری، تغییرات شرایط آب و هوایی در دوران های مختلف و غلظت عناصر سنگین از جمله مهم ترین مطالعات رسوبات مغزی به شمار می آیند. در این تحقیق با هدف بررسی آلودگی فلزات سنگین، یک نمونه مغزی به طول 70 سانتیمتر از مرکز دریاچة زریوار در جوار شهر مریوان واقع در استان کردستان برداشت شد. نمونة مغزی پس از برش تو...

full text

بررسی رابطه باز بودن تجاری و مالی با ردپای اکولوژیکی

هدف اصلی این مقاله بررسی تجربی تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی در کشورهای منتخب در حال توسعه است. در این مقاله تلاش شده است در قالب الگوی سیستم معادلات همزمان مبتنی بر داده‌های تابلویی، تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی برای دوره زمانی 2014-1994 آزمون گردد. یافته‌ها نشان می­دهند که عوامل متعددی می­توانند بر درجه باز بودن تجاری و مالی اثرگذار باشند و نمی­توان این متغی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 25

pages  39- 56

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023